Zeg wat je doet, en doe wat je zegt – waarom dat voor mij zo belangrijk is

Wat gebeurt er als je met autisme te maken hebt en afspraken niet nagekomen worden? Voor veel mensen lijkt dit een klein ongemak, maar voor mij – en anderen met autisme – kan het enorme gevolgen hebben. Het is niet zomaar een gemiste afspraak; het zorgt voor chaos in mijn hoofd en mentale uitputting. In deze blog deel ik hoe omgaan met autisme en afspraken voor mij als uitdaging voelt, en waarom duidelijkheid zo belangrijk is.

Afspraken: meer dan alleen een tijdstip

Als iemand zegt: “Ik kom om 13.00 uur bij je langs,” dan neem ik dat letterlijk. Ik houd rekening met wat speling, bijvoorbeeld dat iemand om 12.45 uur of om 13.15 uur komt. Dat is voor mij prima.

Maar ik zit vanaf 12.45 uur klaar. Als diegene om 13.15 uur nog niet is verschenen en ook geen berichtje stuurt, begint mijn hoofd te ratelen:

• Zou er iets gebeurd zijn?

• Komt diegene nog wel?

• Heb ik iets verkeerd gedaan?

• Hebben we wel écht op dit tijdstip afgesproken?

Ik check alles opnieuw. Twijfel. Moet ik iets doen? Bellen? Een appje sturen? Maar wanneer is dat ‘gepast’? Ik wil ook niet overkomen als ongeduldig of opdringerig. Ondertussen tikt de tijd door en gaat al mijn energie naar deze situatie. De hele dag voelt daarna verloren. Mentaal ben ik dan leeg.

Een afspraak is voor mij niet zomaar een moment. Ik bereid me er mentaal op voor. Vooraf ben ik vaak te onrustig om nog iets anders te doen. Als de afspraak dan niet doorgaat, voelt het alsof ik mijn hele batterij heb leeggelopen — voor niets.

Taken en toezeggingen: als iets ‘nog even’ wordt uitgezocht

Dit speelt niet alleen bij afspraken. Ook als iemand zegt: “Ik zoek dat vandaag nog even voor je uit,” of “Ik regel dat zo meteen,” ontstaat er iets in mijn hoofd: ik ga erop wachten.

Als het dan niet gebeurt, blijft het als een open taak rondzingen in mijn hoofd. En hoe meer van die open eindjes zich opstapelen, hoe voller mijn hoofd raakt. Mijn overzicht verdwijnt. Nieuwe informatie komt chaotisch binnen en dat vreet energie. Ik slaap slechter, word vermoeider wakker en het gevoel van onrust blijft aan me kleven. Zelfs als ik rationeel weet dat het uiteindelijk wel goedkomt.

En dan komt er nóg iets bij:
Moet ik die ander herinneren?
Wanneer dan? Meteen dezelfde dag? De volgende dag?
Wat als ze denken dat ik ongeduldig ben of ze aan het stalken ben?

Het gaat dus niet alleen om de taak zelf, maar ook om alle vragen, gevoelens en onduidelijkheden eromheen.

De kleur van mijn hoofd

Ik gebruik zelf kleuren om te beschrijven hoe het voelt in mijn hoofd:

• 🟢 Groen – Alles is duidelijk, ik heb overzicht.

• 🟡 Geel – Eén onduidelijkheid, maar ik houd het nog bij.

• 🟡🔸 Geel met meerdere onduidelijkheden – Het wordt moeilijker.

• 🔴🟡 Geel-rood – Mijn overzicht brokkelt af.

• 🔴 Rood – Mijn hoofd is vol. Ik kan niet meer.

Waarom ik dit deel

Ik hoop dat ik hiermee wat inzicht geef in hoe mijn hoofd werkt. Niet om medelijden op te roepen, maar om bewustwording te creëren. Want wat voor de één een klein misverstand is, kan voor iemand met autisme een hele dag uit balans brengen.

Herken jij dit? Of wil je meer weten over hoe het brein met autisme werkt?

Samen met Karin organiseer ik regelmatig workshops, trainingen en lezingen voor verschillende doelgroepen. Daarin delen we ook veel herkenbare praktijkvoorbeelden — zoals deze.

Meer info: https://schootkrachtautismecoaching.com/workshops-lezingen-en-trainingen/